Yüzümü Hissetmiyorum Doktor Bey - Depersonalizasyon 2
İlk yazıyı okuyanlarınız aşağı doğru okumaya devam etsin. Okumayanlar için ilk yazıya giden kuantum deliği burada.
Kaldığımız yerden devam. DP (Depersonalization) iki farklı bağlamda cereyan ediyor. Psikolojik ve Nörolojik. İkisinin belirtileri ve yaşattıkları aynı. Temel tetikleyicileri de aynı.
İnsanın kendine dair bilinci ve kimlik oluşturmasına yardımcı olan bir çok unsur var. İçinde yaşadığımız sosyal ve fiziksel çevre bunların başında geliyor. Kimlik oluşmasına yardımcı olan bu faktörlerde meydana gelen ani bir değişim direkt olarak kimlik gelişimini de etkiliyor. Jacobsen'ın, hayatlarının bir kısmında Nazi Almanya'sında tutuklu kalmış denekler üzerine yaptığı deneylerin aktardığına göre, depersonalizasyon yaşayan hastalar, eski hayatlarından yaşadıkları ani bir kopuş ve içine savruldukları yeni kabus dolu dünyanın duygularında yaşadıkları ani değişimden dolayı hayatlarının yeni gerçekliğine adapte olamıyor ve yeni bir kimlik inşa ediyorlar.
Bu yeni kimlik doğal bir sürecin yahut karakter gelişiminin uzantısı değil. Beynin her şeyini geride bırakarak acil durum senaryosu ile sıfırdan inşa ettiği oldukça yetersiz bir paralel kimlik. Duygusal bağları yok. Aidiyet yahut sosyal entegresi yok. Jacobsen'ın dediğine göre sadece katı bir şekilde hayatta kalmaya çalışan ve başka fonksiyonu olmayan beynin verdiği çetin bir savaş.
DP oluşumunu tetikleyen bir başka etmen de kişinin ego, süper ego ve id arasında yaşadığı uyumsuzluktur. Bu konuda Nazi hücrelerinde işkence gören ve bunu kaldıramayan tutsaklarda görülen belirtiler hayli şaşırtıcı. Sorgu memurlarının iyi polis kötü polis taktiklerine, işkencelerine ve sadist-mazoşist yaklaşımlarına karşı kendini korumaya alan ve savaş ilan eden beyin, teslim olmaktan, ideoloji değiştirmekten ve Nazi örneğinde olduğu gibi işkencecisine istediğini vermekten korktuğu için kateksi yani belli bir olay nesne ya da fikre harcanan duygusal enerjisini tamamen rasyonel kalmaya ve teslim olma güdüsü taşıyan duygularını bastırmaya adadığı için duygusal yetisini tamamen kaybediyor. Daha kısaca söylersek, duyguların kontrolünü kaybetmemek için rasyonel tarafına aşırı yüklenen beyin bastırdığı duygusal tarafını bir süre sonra tamamen kaybediyor. Bundan sonrada kendi kimliğiyle olan duygusal bağını kaybediyor. Çok dramatik ve güzel bir nokta aslında bu. Kendi kişiliğimizle olan bağımızın rasyonel değil duygusal olduğunun kanıtı.
Kabullenme ve kabullenmeme arasında beynin verdiği savaş kimlik oluşumunun ilk katmanlarına kadar iniyor. Uzun ve detaylı bir süreç olan kimlik inşasının çocukluk evrelerine dek ulaşan depersonalizasyon burada kendine yuva yapıyor.
İngiltere'de yapın klinik bir çalışmada DP sahipleri üzerine detaylı bir inceleme yapılmış ve istatistik sonuçlara ulaşılmış. Şöyle ki;
Örneklemin yaş aralığı 16 ile 57 yıldı, ortalama yaşı 33 olan 40 erkek ve 40 kadından oluşuyordu. Depersonalizasyon başlangıcı 7'den 54 yıla kadar değişiyor. Ortalama
hastalık süresi 11 yıldı ve 3 ay ile 50 yıl arasında değişmekteydi. Toplam
Örneklemin % 73'ü belirtiler her zaman yaşadığını, %59 en uzun semptomun bir yıl sürdüğünü, %91 de semptomlardan sıkıntı duyduğunu belirtmiş. (Kaynak: Illness Perceptions in Depersonalization Disorder: Testing an Illness Attribution Model)
Enteresan sonuçlar gerçekten. Bir yıl boyunca kendini hissetmeden yaşamak cehennem gibi bir şey olmalı. Allah şifa versin. Panik atak ve DP arasındaki bağlantıyı anlatan bir yazı daha buldum ama o da sonraki yazıya inşallah.
-Emre Erdoğdu
https://doi.org/10.1177/000306515900700401
https://psychologia.co/depersonalization-test/
Kaldığımız yerden devam. DP (Depersonalization) iki farklı bağlamda cereyan ediyor. Psikolojik ve Nörolojik. İkisinin belirtileri ve yaşattıkları aynı. Temel tetikleyicileri de aynı.
İnsanın kendine dair bilinci ve kimlik oluşturmasına yardımcı olan bir çok unsur var. İçinde yaşadığımız sosyal ve fiziksel çevre bunların başında geliyor. Kimlik oluşmasına yardımcı olan bu faktörlerde meydana gelen ani bir değişim direkt olarak kimlik gelişimini de etkiliyor. Jacobsen'ın, hayatlarının bir kısmında Nazi Almanya'sında tutuklu kalmış denekler üzerine yaptığı deneylerin aktardığına göre, depersonalizasyon yaşayan hastalar, eski hayatlarından yaşadıkları ani bir kopuş ve içine savruldukları yeni kabus dolu dünyanın duygularında yaşadıkları ani değişimden dolayı hayatlarının yeni gerçekliğine adapte olamıyor ve yeni bir kimlik inşa ediyorlar.
Bu yeni kimlik doğal bir sürecin yahut karakter gelişiminin uzantısı değil. Beynin her şeyini geride bırakarak acil durum senaryosu ile sıfırdan inşa ettiği oldukça yetersiz bir paralel kimlik. Duygusal bağları yok. Aidiyet yahut sosyal entegresi yok. Jacobsen'ın dediğine göre sadece katı bir şekilde hayatta kalmaya çalışan ve başka fonksiyonu olmayan beynin verdiği çetin bir savaş.
DP oluşumunu tetikleyen bir başka etmen de kişinin ego, süper ego ve id arasında yaşadığı uyumsuzluktur. Bu konuda Nazi hücrelerinde işkence gören ve bunu kaldıramayan tutsaklarda görülen belirtiler hayli şaşırtıcı. Sorgu memurlarının iyi polis kötü polis taktiklerine, işkencelerine ve sadist-mazoşist yaklaşımlarına karşı kendini korumaya alan ve savaş ilan eden beyin, teslim olmaktan, ideoloji değiştirmekten ve Nazi örneğinde olduğu gibi işkencecisine istediğini vermekten korktuğu için kateksi yani belli bir olay nesne ya da fikre harcanan duygusal enerjisini tamamen rasyonel kalmaya ve teslim olma güdüsü taşıyan duygularını bastırmaya adadığı için duygusal yetisini tamamen kaybediyor. Daha kısaca söylersek, duyguların kontrolünü kaybetmemek için rasyonel tarafına aşırı yüklenen beyin bastırdığı duygusal tarafını bir süre sonra tamamen kaybediyor. Bundan sonrada kendi kimliğiyle olan duygusal bağını kaybediyor. Çok dramatik ve güzel bir nokta aslında bu. Kendi kişiliğimizle olan bağımızın rasyonel değil duygusal olduğunun kanıtı.
Kabullenme ve kabullenmeme arasında beynin verdiği savaş kimlik oluşumunun ilk katmanlarına kadar iniyor. Uzun ve detaylı bir süreç olan kimlik inşasının çocukluk evrelerine dek ulaşan depersonalizasyon burada kendine yuva yapıyor.
İngiltere'de yapın klinik bir çalışmada DP sahipleri üzerine detaylı bir inceleme yapılmış ve istatistik sonuçlara ulaşılmış. Şöyle ki;
Örneklemin yaş aralığı 16 ile 57 yıldı, ortalama yaşı 33 olan 40 erkek ve 40 kadından oluşuyordu. Depersonalizasyon başlangıcı 7'den 54 yıla kadar değişiyor. Ortalama
hastalık süresi 11 yıldı ve 3 ay ile 50 yıl arasında değişmekteydi. Toplam
Örneklemin % 73'ü belirtiler her zaman yaşadığını, %59 en uzun semptomun bir yıl sürdüğünü, %91 de semptomlardan sıkıntı duyduğunu belirtmiş. (Kaynak: Illness Perceptions in Depersonalization Disorder: Testing an Illness Attribution Model)
Enteresan sonuçlar gerçekten. Bir yıl boyunca kendini hissetmeden yaşamak cehennem gibi bir şey olmalı. Allah şifa versin. Panik atak ve DP arasındaki bağlantıyı anlatan bir yazı daha buldum ama o da sonraki yazıya inşallah.
-Emre Erdoğdu
https://doi.org/10.1177/000306515900700401
https://psychologia.co/depersonalization-test/
Yorumlar
Yorum Gönder
Mesajınız için Teşekkürler! Daha hızlı cevap almak için mail atabilirsiniz!